Deep web nedir? İnternet kullanıcılarını hem meraklandıran hem de korkutan deep web doğru anlaşılıyor mu? Bu yazımızda deep web, dark web, dark net gibi kavramlarla anılan, internetin gizli yüzü olarak tabir edebileceğimiz bu konuyu açıklığa kavuşturmaya çalışacağız.
“Deep web nedir?” sorusunu cevaplayabilmemiz için ilk olarak bu kavramla neyin kastedildiğini açıklamak gerekir. “Derin, karanlık, gizli” gibi ifadelere takılmayın. Bu şekilde adlandırılmasının tek sebebi, standart arama motorları tarafından taranmayan içeriklere sahip olmasıdır. Buradan anlıyoruz ki internetin farklı katmanları var. Gelin bunlara birlikte bakalım.
Deep Web Nedir? İnternetin Katmanları Nelerdir?
İnternetin temelde 3 farklı kategoriye göre ayrıldığı konusunda fikir birliği oluşmuştur. Bunlar şöyle adlandırılmıştır:
- Surface web: Yüzey ağı olarak Türkçeleştirebileceğimiz bu kısım, milyonlarca kullanıcının aktif olarak kullandığı, arama motorlarına açık içeriklerin bulunduğu alandır.
- Deep web: Derin ağ olarak dilimize çevirmek mümkün olsa da İngilizce haliyle daha yaygın kullanılmaktadır. İnternetin bu kısmı standart arama motorları tarafından indekslenmeye kapalıdır. Bunun sebebi, deep webdeki sitelerin kişisel sunucular kullanılarak özel ağlarda oluşturulmuş olmasıdır.
- Dark web: İnternetin bu katmanına ulaşabilmek için özel yazılımlar kullanmak gerekmektedir. Şifreli bir ağa sahiptir. “Karanlık” olarak tanımlanmasının sebebi, burada bulunan kişilerin kimliklerini gizleyebilmeleri ve bu sayede yasadışı işlemler gerçekleştirebilmeleridir.
Deep Web Neleri İçerir?
Surface webde bulunan insan sayısıyla deep webde bulunan insan sayısı arasında büyük bir fark vardır. Hepimizin gezindiği ve çeşitli bilgilere ulaştığı bu yüzey alanında 3-4 milyar civarında kullanıcı varken deep webde bu sayı 1 – 1,5 milyon arasındadır. Bu sayıların ne ifade ettiğini daha iyi anlayabilmek için deep webin içeriğine bakalım.
- Firmaların, kurum ve kuruluşların sitelerini oluşturan iç siteler
- Kurum ve kuruluşların intranet sistemleri
- Her türlü online veritabanı
- Erişimi kısıtlı olan tüm web sitelerine erişim
- Resmi kurumlarca engellenmiş olan içerikler
- Kişilerin sosyal medya, e-mail hatta banka hesap bilgileri
Deep web kapsamına giren içeriklere baktığımızda “Deep web nedir?” sorusuna verilecek cevap da kolaylaşıyor. Aslında hepimiz birer deep web kullanıcısıyız. Yüzeyde görülen pek çok içeriğin arkasında bu katman var. Tek farkı, bunlara herkesin erişim sağlayamaması.
Daha önce de belirttiğimiz gibi internetin bir de en alt katmanı var: dark web. Peki, dark web nedir, bir de ona göz atalım.
Dark Web Nedir?
Dark web, çoğunlukla deep weble karıştırılır. Aslında deep webin çok küçük bir kısmına dark web denmektedir. Dark webin kullanıcıları tamamen şifrelenmiş bir sistemi kullanırlar. Bu sebeple surface web için “Clearnet” (temiz ağ) ibaresini kullanırlar. Site trafiğini tamamen anonimleştiren bir yapı vardır. Sitelerde “.onion” son ekini kullanırlar. Dark webe giriş için en çok kullanılan yazılım Tor Browser’dır. Tor hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Dark Webde Bulunan İçerikler
Dark web içeriği genel olarak şöyledir:
- Bitcoin hizmetleri
- Darknet pazarı olarak ifade edilen, yasadışı madde ve ürünlerin satışı
- Hacking hizmetleri
- Pek çok yasadışı etkinlik (kiralık katil vb.) için hizmet satın alımı (bu içeriklerin büyük bir kısmının dolandırıcılık olarak görüldüğünü ekleyelim)
- Bazı web sitelerinin klonlanması aracılığıyla kimlik ele geçirme hizmetleri
- Surface webdekine benzer yeni sosyal medya platformları